Grypa - materiał edukacyjny

Grypa to ostra wirusowa choroba zakaźna układu oddechowego wywołana przez wirusy grypy typu A i B. Jest to choroba sezonowa, powszechnie występująca na całym świecie. Największa liczba zachorowań występuje corocznie w okresie jesienno-zimowym.

• Grypa powoduje zachorowania w każdej grupie wiekowej. Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że rocznie dotyczyć może 5-10% osób dorosłych i 20-30% dzieci.
• W Polsce sezon wzmożonych zachorowań na grypę trwa od października do kwietnia następnego roku, przy czym szczyt zachorowań przypada między styczniem a marcem. Wówczas występuje od kilkuset do kilku milionów zachorowań na grypę i choroby grypopodobne.
• Wirus grypy przenosi się z osoby na osobę drogą kropelkową podczas kichania, kaszlu lub w wyniku bezpośredniego kontaktu ze świeżą wydzieliną z dróg oddechowych zakażonych osób.
• Osoby zdrowe mogą zarazić się na 1 dzień przed wystąpieniem objawów oraz przez 5 do 7 dni od zachorowania.
• Grypa rozpoczyna się najczęściej gwałtownie i od początku towarzyszą jej ostre objawy. Okres najbardziej nasilonych objawów ostrej infekcji wirusowej górnego układu oddechowego trwa około 3 – 4 dni.

• Objawy ogólne: wysoka gorączka (powyżej 380C), dreszcze, bóle mięśniowe i kostno-stawowe, ból głowy (najczęściej okolicy czołowej i zagałkowy), światłowstręt, uczucie rozbicia i osłabienia, złe ogólne samopoczucie
• Objawy ze strony układu oddechowego: suchy męczący kaszel, ból gardła, katar o niedużym nasileniu.
• U małych dzieci obraz kliniczny może być całkowicie niecharakterystyczny może obejmować zmienione zachowanie dziecka, senność, rozdrażnienie, brak apetytu, drgawki, wymioty i biegunkę o łagodnym przebiegu.
• W większości przypadków grypa przebiega w sposób niepowikłany i stan pacjenta ulega normalizacji po około 7 dniach. Największe ryzyko wystąpienia ciężkich postaci grypy lub powikłań występuje u:

Najcięższym możliwym powikłaniem jest zgon Pacjenta spowodowany zarówno powikłaniami pogrypowymi jak i zaostrzeniem chorób przewlekłych.

W celu zapobiegania zachorowaniu i dalszemu szerzeniu się grypy zaleca się stosowanie profilaktyki, która obejmuje:

1. Regularne, coroczne szczepienie przeciwko grypie.
2. Regularne mycie rąk. Częste mycie rąk wodą i mydłem a w przypadku, gdy nie jest to możliwe środkiem dezynfekującym na bazie alkoholu, zmniejsza ryzyko zakażenia przenoszonego przez ręce zanieczyszczone wirusami grypy.
3. Unikanie bliskiego kontaktu z osobami chorymi.
4. Noszenie maseczki w sytuacji bliskiego kontaktu z chorym na grypę – stałe noszenie maseczki przez osoby w pomieszczeniu zmniejsza ryzyko zakażenia i zachorowania na grypę.
5. W przypadku wystąpienia objawów grypowych pozostanie w domu, a gdy konieczne jest przebywania poza domem - unikanie tłumu i masowych zgromadzeń.
6. Zakrywanie ust i nosa podczas kaszlu oraz kichania, najlepiej przy pomocy chusteczki, ewentualnie rękoma, które następnie należy umyć wodą i mydłem lub środkiem dezynfekującym na bazie alkoholu.

Szczepienia są zalecane przez ekspertów wszystkim osobom powyżej 6 miesiąca życia, a w szczególności:

• Osobom chorym na choroby przewlekłe
• Zdrowym dzieciom w wieku od 6 miesiąca życia do 18 roku
• Osobom w wieku powyżej 55 lat
• Pracownikom ochrony zdrowia oraz placówek zapewniających opiekę osobom chorym i niepełnosprawnym
• Pracownikom wykonującym zawody wymagające ciągłego kontaktu z ludźmi

• Kwalifikację osoby do szczepienia przeprowadza lekarz, a samo szczepienie może być wykonywane przez lekarza lub pielęgniarkę.
• Ze względu na zmienność antygenową grypy konieczne jest coroczne ponawianie szczepienia, aby chronić się przed nowymi szczepami wirusa.
• Po zaaplikowaniu szczepionki układ immunologiczny naszego organizmu zaczyna wytwarzać przeciwciała, czyli bronić się przed chorobą.
• Odporność rozwija się w ciągu trzech tygodni od podania szczepionki i utrzymuje się do 12 miesięcy.